Wat voor een economie zien wij als GroenLinks in ons geliefde Liemers voor ons? De Liemerse Ambassade heeft van de regiogemeenten de opdracht gekregen om daar een voorzet voor te doen. Die opdracht hebben zij netjes uitgevoerd. In die opdracht is meegegeven dat de te verdienen euro’s op één moeten staan om sectoren te selecteren waar wij de rode loper voor willen uitleggen en let op; de te verdienen euro’s, niet hetgeen iedere euro teweegbrengt voor onze regio. Wij wilden graag inzoomen op wat het verschil tussen deze twee is.
Een onderzoeksbureau is met die opdracht aan de slag gegaan en komt onder andere tot de conclusie dat de logistiek veel euro’s verdient. Maar waar komen die euro’s dan vandaan en waar komen ze terecht? De fractie van GroenLinks heeft dit nog eens nauwkeurig bekeken. Wij kwamen erachter dat de euro’s verdiend worden, niet door werknemers uit onze regio, maar vaak door arbeidsmigranten die vanuit Oost-Europa naar onze regio toe moeten verhuizen.
Van een logistiek bedrijf kunnen we ons voorstellen dat het efficiënt is om van de Rotterdamse haven gebruik te maken en via de grens met Duitsland, een groot logistiek imperium op te bouwen, vanwaar vaak wegwerpproducten naar heel Europa doorgevoerd kunnen worden. Liever dan met de scheepvaart naar Hamburg varen, of via de Oostzee naar Polen, waar juist veel arbeidskrachten zitten. Zolang de Nederlandse samenleving de rode loper uitlegt voor logistieke bedrijven en de huisvesting van arbeidsmigranten voor haar rekening neemt, kan de logistieke sector hier mooi hun winsten blijven pakken.
Tot zover hoe de euro’s binnen de logistiek veelal worden verdiend, dan de vraag waar de verdiende euro’s naartoe gaan. Van de arbeidskrachten best vaak naar de familie in Oost-Europa en de huur van kamers, zoals in Duiven op de Visserlaan 1. Minder vaak naar de plaatselijke bakkerijen, fietsenmakers, bloemenzaken of kaaswinkels. De euro’s gaan bovenal naar de aandeelhouders van grote logistieke bedrijven, zoals de Amerikaanse FED-EX en de pas geleden geopende Deense NA-KD, tegenover Loods 5 langs de A12. Leveren die aandeelhouders dan een grote bijdrage aan onze samenleving, in de vorm van een nette belastingafdracht, zoals werkende Nederlanders doen? Helaas is ook daar het antwoord op, nee. De winsten van aandeelhouders verdwijnen in no-time naar een belastingeiland op de oceaan en Nederland Belastingparadijs faciliteert dat nog steeds volledig.
Dit alles toont aan dat niet de te verdienen euro op één hoort te staan, maar wat die euro teweeg-brengt. De wetenschap heeft het ook allang ontkracht dat dit soort ongebreidelde economische groei een toverformule zou zijn om je als land op een gezonde manier te ontwikkelen. Het duurt dan vaak even voor die kennis ook een gewenning wordt op het politieke toneel, zeker als er harde economische belangen mee gemoeid zijn. Daarom neemt de fractie van GroenLinks het de regio-gemeenten ook niet kwalijk dat vijf jaar geleden die economische groei op zo’n hoog voetstuk is geplaatst. Maar in vijf jaar tijd is er veel veranderd en zullen weinig economen die logistiek nog als verantwoorde keuze zien voor onze regio, zeker in relatie tot de wegwerpindustrie die in stand wordt gehouden en de druk die dit op onze volkshuisvesting en voorzieningen zet.
GroenLinks Duiven wil het onderzoeksbureau en de Liemerse Ambassade hartelijk danken voor de nette uitvoering van onze opracht, maar wij stellen voor bij te sturen als het gaat om logistiek. Wij hebben vernomen dat binnen de Liemerse Ambassade dezelfde kritiek is geweest, maar dat zij vanuit hun neutrale positie het advies van het onderzoeksbureau opvolgen, die in lijn is met de oorspronkelijke opdracht. Des te meer reden om bij te sturen en de Ambassade een steuntje in de rug te geven om toch echt de focus te verleggen. Dit zal ons helpen in de toekomst om de druk op onze volkshuisvesting en voorzieningen te verlichten, om de wegwerpindustrie te temperen en wat verder weg, als die grote panden ooit niet nodig meer zijn ook om ondermijning van Nederland Narcostaat te voorkomen.
En dan zien wij de sectoren die zijn afgeschreven als speerpunten juist als waardevolle focusgebieden. Verdient de agrarische sector niet veel meer aandacht, juist in regioverband? Boeren zitten te springen om meer in verbinding te komen met de regio-economie en te werken aan toekomstbedrijven, waar agrarische productie en natuurherstel zich verenigen. Of neem de bouw- en installatietechniek. Juist daar liggen kansen voor jonge net afgestudeerden om in onze regio te komen ondernemen of misschien zelfs door te groeien en ook daar kan een verbinding worden geslagen met de landbouw, om bodems te herstellen en biobased bouwmateriaal te telen. Dat is de economie die nu in vogelvlucht toeneemt, in lijn met de Green Deal en waar we ons als Liemers op kunnen profileren. Dat is ook een advies dat we vanuit de Economic Board in de Groene Metropool hebben gekregen; profileer jezelf op het punt waar economische vernieuwing plaatsvindt. Want dan weten jonge afgestudeerden: niet in Amsterdam en Rotterdam, maar in de Liemers moet ik wezen voor de leukste banen en toffe bedrijven. GroenLinks staat daarvoor en houdt aan die koers vast. Wij zien juist die start ups en scale ups, beginnende en doorgroeiende ondernemers als dé bron voor innovatie en duurzaamheid.
En dan zijn we er nog niet, want ook zeker de zorgsector is er één om in de gaten te houden. In de Liemers hebben we te maken met dubbele vergrijzing. En dan denkt u: wat is dat dubbele vergrijzing? Het houdt in dat de vergrijzing hier twee keer zo snel gaat dan in andere gebieden van ons land. Dat betekent dat we hier een dubbele zorgbehoefte gaan krijgen in de toekomst. En als ik dan hoor dat er niet eens met de zorgsector is gesproken, maar deze wel met naam en toenaam is afgeschreven als speerpunt voor de Economische Visie, dan verbaast GroenLinks dat zeer. Hoe kan dat zo zijn? Hier is dus niet gekeken naar wat iedere euro teweeg brengt. En we kunnen ons best voorstellen, dat er in de zorg minder winst gemaakt wordt dan in de logistiek. Maar de zorg levert ons zo ontzettend veel op. Dus GroenLinks concludeert, dat deze motie hard nodig is, om ervoor te zorgen dat de aandacht van de regio gemeenten naar de juiste dingen toe gaat en dat is niet de logistiek, maar juist de sectoren die er toe doen.
Het kost bedrijven zelfs moeite als zij buiten eigen land uitbreiden om te achterhalen, hoe ze in het andere land netjes volgens de regels belasting kunnen betalen. Eén Nederlands bedrijf, genaamd Voys heeft het eens uitgezocht. Die ging van Nederland naar Zuid-Afrika en Spanje en in plaats van de mazen in de belastingwetten te onderzoeken, werd uitgezocht hoe ze netjes hun belastingbijdrage konden doen.
Wij horen de VVD, maar ook andere conservatieve partijen in deze raad nu zeggen dat zij startende ondernemers, maar ook doorgroeiende bedrijven de kans willen geven om hier te komen ondernemen. Omdat zij de gevestigde logistieke sector en hun aandeelhouders belangrijker vinden dan de bouw, de agrarische sector die staat te springen om vernieuwing en de zorg in onze regio. En dan denken wij, wat is het dan dat die aandeelhouders volgens de VVD naar Duiven toe brengt? Ze teren op onze samenleving en trekken de winsten die ze daaruit halen in no time mee naar de bermuda driehoek, dankzij Nederland Belastingparadijs. En wij moeten dan maar de volkshuisvesting voor hen organiseren? Is dat een economie die wij willen?
GroenLinks zegt nee! Laten we juist de aandacht geven aan de bouw- en installatietechniek. Juist daar kunnen we ons profileren als regio om jonge net afgestudeerde de kans te geven om hier te komen ondernemen. Daar liggen de banen die aantrekkelijk zijn voor de mensen die nu al in onze regio wonen, in plaats van dat zij vanuit Polen hiernaartoe moeten verhuizen in kleine kamertjes. Dat is ook waar de Economic Board van de Groene Metropoolregio ons zo’n jaar geleden op aansprak; profileer je als regio vernieuwend want dan weten jonge afgestudeerden; niet in Amsterdam en Rotterdam, maar in de Liemers moet ik wezen voor de leukste banen en toffe bedrijven. GroenLinks staat daarvoor en houdt aan die koers vast. Wij zien juist die start ups en scale ups als dé bron voor innovatie en duurzaamheid.
En dan zijn we er nog lang niet, want ook zeker de zorgsector is er één om in de gaten te houden. In de Liemers, hebben we te maken met dubbele vergrijzing. En als we dan horen dat er niet eens met de zorgsector is gesproken, maar deze wel met naam en toenaam is afgeschreven als speerpunt voor de Liemerse Economische Visie, dan barst echt onze klomp. Hoe kan dat zo zijn, de te verdienen euro’s op één, of ze nou naar aandeelhouders verdwijnen of niet, of het teert op onze volkshuisvesting op arbeidsmigranten of niet. Maar niet wat iedere euro teweeg brengt. En we kunnen ons best voorstellen, dat er in de zorg minder winst gemaakt wordt, dan in de logistiek. Maar de zorg levert ons zo ontzettend veel op. En om het niet al te lang te houden, geldt hetzelfde voor de agrarische sector. Onze Liemerse Boeren kunnen alle aandacht gebruiken die zij verdienen. Om te werken aan een toekomstbedrijf, een groen bedrijf, om natuurbeheer met agrarische productie te verenigen. Daar wordt nu al aan gewerkt en juist met extra aandacht vanuit de economische visie kunnen we dit alleen maar beter op een voetstuk zetten. Dus GroenLinks concludeert, dat deze motie hard nodig is, om ervoor te zorgen dat de aandacht van de regio gemeenten naar de juiste dingen toe gaat en dat is niet de logistiek, maar juist de sectoren die er toe doen.
Even een voorbeeld. Sinds afgelopen maart heeft NA-KD haar vestiging geopend. Het grote bedrijfspand langs de A12, tegenover Loods 5. NA-KD is een logistiek bedrijf, die fast-fashion levert aan Duitsland. Zij hebben 60 arbeidsmigranten in dienst, en doen nu een beroep op de Visserlaan 1 om hen daar te huisvesten. De Visserlaan 1, waar verkiezingen door DOED mee zijn gewonnen, of in ieder geval één zetel aan is te danken doordat DOED de huisvesting van arbeidsmigranten niet wilde organiseren. Een groot verkiezingsthema en nu door één enkel logistiek bedrijf opgeslokt. Een bedrijf dat niets bijdraagt aan de Nederlandse samenleving. Enkel een wegwerpindustrie in stand houd van fast fashion, kleding die na 2 keer passen en drie keer wassen weggegooid wordt. En dan ook nog eens niet voor Nederlandse consumenten, maar Duitse. Wat levert dat ons op? Druk op onze voorzieningen, achterstallig onderhoud van onze volkshuisvesting en verkiezingen die met populistische taal gewonnen kunnen worden.
Dit zijn dé concrete voorbeelden van hoe wij naar onze economie moeten kijken. Het is wat GroenLinks betreft een schande dat dit soort logistiek blijkbaar wel de rode loper uitgelegd krijgt en de zorgsector zomaar is afgeschreven, zonder dat er uberhaupt met deze sector is gesproken. De te verdienen euro’s op één in plaats van wat iedere euro teweeg brengt. Iedere econoom zou dit ontraden. Daarom zijn wij ook verheugd met het feit dat onze motie met een ruime meerderheid is aangenomen!